مرحله چهارم کالابرگ الکترونیکی آغاز شد و مقرر شده که برای دهک‌های اول تا سوم، به ازای هر نفر مبلغی معادل ۵۰۰ هزار تومان اعتبار تخصیص یابد. همچنین برای دهک‌های چهارم تا هفتم، این اعتبار به ازای هر نفر ۳۵۰ هزار تومان خواهد بود. تصمیم‌گیری در خصوص پرداخت این اعتبار به صورت ماهانه یا سه‌ماهه، به تایید نهایی رئیس‌جمهور مرتبط است.

اهداف و ماهیت طرح کالابرگ الکترونیکی

طرح کالابرگ الکترونیکی یکی از برنامه‌های حمایتی دولت بوده که هدف اصلی آن کاهش فشار تورمی بر اقشار کم‌درآمد است. این طرح، بخشی از یارانه نقدی را به شکل اعتباری در اختیار خانوارها قرار می‌دهد تا بتوانند کالاهای اساسی را به صورت مستقیم خریداری کنند.

در سه مرحله گذشته، این طرح در اسفند ۱۴۰۳، فروردین و تیر ۱۴۰۴ اجرا شد و در مجموع مبلغی حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافت. با این‌حال، تورم بالا سبب شده که مبلغ‌های تعیین شده برای اقشار آسیب‌پذیر کافی نباشد و نیاز به تقویت حمایت‌ها احساس شود.

میزان اعتبار دهک‌ها در مرحله چهارم

دهک‌های پایین‌تر که بیشترین آسیب را از تورم می‌بینند، با دریافت ۵۰۰ هزار تومان قدرت خرید بهتری خواهند داشت و امکان تهیه کالاهای ضروری مانند روغن، برنج، مرغ، گوشت و لبنیات برای آنان فراهم خواهد شد. همچنین، دهک‌های متوسط نیز به دریافت مبلغ ۳۵۰ هزار تومان قادر خواهند بود تا سطح معیشتی خود را حفظ کنند.

دهک‌ها میزان اعتبار تخصیصی نوع دسترسی

شیوه استفاده و مزایای کالابرگ الکترونیکی

مشمولان طرح می‌توانند با استفاده از کارت کالابرگ، اعتبار متعلق به خود را در فروشگاه‌های منتخب صرف خرید کالاهایی کنند که جزء کالاهای اساسی محسوب می‌شوند. یکی از مزایای این روش، جلوگیری از هدررفت یارانه نقدی و همچنین کمک به کنترل مصرف است.

چالش‌های اجرایی طرح در مراحل اولیه

با وجود مزایای بسیار، اجرای مراحل اولیه کالابرگ با چالش‌هایی نظیر کمبود فروشگاه‌های مجهز، اختلال در سامانه‌ها و تأخیر در تأمین اعتبار مواجه بوده است. این امر نشان‌دهنده نیاز به تقویت زیرساخت‌ها، شفاف‌سازی بیشتر و نظارت دقیق‌تر بودجه‌ای است.

پرداخت ماهانه یا سه‌ماهه؛ کدام بهتر است؟

پرداخت ماهانه می‌تواند حمایت پایدارتری ایجاد کرده و فشار روزمره را کاهش دهد، اما به دلیل بار مالی مستمر، فشار بیشتری به دولت وارد می‌کند. از سوی دیگر، پرداخت سه‌ماهه ضمن فراهم کردن زمینه مدیریت بهتر مالی، هماهنگی بیشتری در تخصیص اعتبار ایجاد می‌کند، اما فاصله زمانی حمایت‌ها ممکن است برخی خانوارها را تحت فشار قرار دهد.

نکاتی درباره ترکیب یارانه نقدی و کالابرگ

در مقایسه با یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیکی به دلیل محدود کردن استفاده صرفاً برای کالاهای ضروری از هدررفت منابع مالی جلوگیری می‌کند. ترکیب این دو سیاست، امکان ایجاد حمایت‌های منسجم‌تر و اثربخش‌تر را به دولت می‌دهد.

آیا طرح مشابه در کشورهای دیگر موفق بوده است؟

مطالعات تجربی نشان می‌دهد طرح‌های مشابه در بسیاری از کشورهای جهان، به شرط تأمین مالی به موقع، فراوانی کالاهای موردنیاز و عملکرد صحیح زیرساخت‌های سامانه‌ای موفق عمل کرده‌اند. بنابراین این الگو می‌تواند در ایران نیز با بهینه‌سازی همراه باشد.

زمان‌بندی و چشم‌انداز مرحله چهارم

در صورت تأمین منابع مالی، مرحله چهارم کالابرگ الکترونیکی احتمالاً در شهریور یا مهر ۱۴۰۴ اجرا خواهد شد. همچنین، دولت در نظر دارد دامنه کالاهای مشمول را نیز افزایش داده تا بتواند حمایت بهتری از خانوارها به عمل آورد.

کالابرگ الکترونیکی، راهکاری مهم برای حمایت از اقشار کم‌درآمد در مقابله با تورم است. موفقیت این طرح به مؤلفه‌هایی از جمله تأمین منابع پایدار، تقویت زیرساخت‌های اجرایی و رفع مشکلات عملیاتی وابسته است. اجرای دقیق و منسجم می‌تواند به تحقق اهداف بلندمدت حمایتی دولت کمک شایانی کند.